Atelier Keremikoo

  • Döküm çamurunun ideal litre ağırlığı 1800 ile …1840 gram/ litre arasında olmalıdır. Bunu elde etmek için kuru hammaddeye %40 ila %45’ı arası bir miktarda su katılmalıdır.  Bu ağırlığı ölçmek için 100 cc (100 ml) bir beheri döküm çamuru ile doldurun, 180 gram olmalı (tabi darasını almayı unutmayın). Bu kıvamdaki bir çamurla iyi netice alabilmek zor olduğu için uygulamada 1650 gram / litre de kullanmak daha kolaydır ama amaç verim almak, bunun içinde mümkün olduğ u kadar litre ağırlığı yüksek çamur kullanmaktır. Alçı kalıbın daha az su emmesi gerektiği için çamur çabuk kalınlık alır, günlük döküm sayınız artar. Yüksek litre ağırlığındaki hamur akıcı olmaz, akışkanlık cam suyu (sodyum silikat) ilavesi ile sağlanır. Sodyum silikat deflokkulant tır. Türkçesi topaksızlaştırma anlamına gelir, neticesi de bir sıvının litre ağırlığını  değiştirmeden viskozitesini (akmazlık, akmaya direncini) azaltmaktır, viskozite yüksek ise sıvı zor akıyor demektir. Her hamurun özelliği değişik olduğundan ne kadar katılacağına dair sabit bir oran söylenemez, denemeye %0,5 (yüzde yarım) ile başlayabilirsiniz, ne kadar çok litre ağırlığı o kadar iyi ama bir sınırı var. Litre ağırlığını çok yüksek tutup akıcılığı silikatı fazla katarak sağlamak yanlış olur, uçup gidemediği için fazla katılmış topaksızlaştırıcı fırından çıkan mallarda kırmızılık yapar, ayrıca fazla katılığında bir noktadan sonra cam suyu ters etki yapmaya başlayarak viskoziteyi artırır.
  • Konuşulması gereken diğer bir konuda tiksotropi yani sabit duran hamurun çökmeyip zamanla kalınlaşma ve jelleşme özelliğidir. sırlar kabın dibine çökerler, hamur ise çökmez ama  jelleşir. Diğer bir tabirle çamurun karıştırıldığı zaman sıvılaşıp, karıştırılmadan durduğunda kalınlaşmasına tiksotropi denir. Akışkanlık sağlayan katkılarla bu da ayarlanır. Bu çamurun sathında yoğurt kaymağına benzeri bir tabaka oluşması ile başlar. Genç bir meslektaşım “aaaa yukarı çöküyor” diyerek çok güzel bir tarif yapmıştı. Çok yaygın olan sadece sodyum silikat kullanmaktır, bir benzer yöntemde sodyum silikatla beraber sodyum karbonat katmaktır. Silikat çok akışkan ama tiksotropik (kalınlaşmaya meyilli) döküm çamuru yapar, buna mukabil sodyum karbonat akışkanlığı az artırır buna mukabil tiksotropiyi düşürmekte çok daha etkindir. Karbonat katılmamış olan çamur bu sebeple dökümün kalınlık alma süresince kalıbın içinde çok koyulaşır, geri boşaltmak zorlaşır, ürününüzde dalgalı bir satıh oluşur. Karışımı bire bir oranına katmakla başlayıp, bir kısım karbonat dört kısım silikat arasında deneyin.
  • Viskoziteyi ölçmek içinde şöyle bir yol izlenir: Ucunda boşalma deliği olan bir kap doldurulur ve sonra alttaki delikten kaç saniyede aktığı tespit edilir, burada sizi tatmin eden bir süre tespit ederseniz bu sizin standardınızdır. Bu işlemi herhangi bir şırınga tipinde bir aletle de yapabilirsiniz. Ancak gerçek Ford kup satın alıp kullanırsanız tecrübelerle ile sabit olan suyun on saniyede aktığı 04 mm lik Ford Cup haznesi için ideal akma süresi  100ml sıvı çamur için 40 saniyedir. Karbonatı çok koyarak tiksotropiyi tamamen yok edebilirsiniz ama bu durumda kalınlık alma süresi çok uzar. Ford kup yöntemi ile tiksotropi de ölçülebilir. Şöyle ki Ford kup tan akan çamurun akma süresi not edilir, 30 dakika sonra durgun duran, karıştırılmamış aynı çamur tekrar Ford kup tan geçirilir ve zaman tutulur, bu süre birinci sürenin yaklaşık %30 ve üstü olmalıdır. İlk ve ikinci ölçümlerin arasındaki farkın ilk ölçüme bölünmesi bu yüzdeyi verir. İlk ölçüm 40 saniye, ikinci ölçüm 50 saniye ise , 10/40 = %25dir.
  • En uygun hazırlama yöntemi için, gerekli su miktarını hesaplayıp kovaya doldurun, üzerine gerekli topaksızlaştırıcıları ilave edip karıştırın , bundan sonrada devamlı karıştırılma altında hammadde tozunuzu da yavaş yavaş ilave edin, ve yarım saat kadar kuvvetlice karıştırmaya devam edip daha sonra karıştırmayı yavaşlatarak havanın çıkması için fırsat yaratın. Önemli bir noktada şudur, litre ağırlığı eksik bir sıvıya yeniden toz hamur eklemek zordur, zaman alır, halbuki koyu olmuş bir karışıma su katarak düzeltmek çok daha kolaydır.
  • 1litre hamura toz olarak veya plastik hamura katılması gereken silikat ve karbonat oranları bu tabloda verilmiştir. bu oranlar daha önceden üretici tarafından katılmamış olmalarına göre hesaplanmıştır, tedarikçinie sormanız gereklidir, Sıvı halde satılan hamurlarda genel olarak katılmıştır.
Genel olarak açıklamak istersek sodyum karbonat silikatın yarısı ila dörtte biri oranlarında katılmalıdır. Plastik çamur dediğimiz çamur yaklaşık %20 su içerdiği için ayrıca belirtilmiştir. bir döküm hamurunun litre ağılığını azaltmak için iki yol vardır. Birinci azar azar su katarak peş peşe tartmaktır, ikinci yol ise hesaplamaktır.
Şöyleki: a= mevcut litre ağırlığı b= istenen litre ağırlığı formül : a-b/b-1
örnek a= 1,8 b=1,6 1,8-1,6= 0,20 b=0,6 0 ,20/0,6= 0,33litre
Litre ağırlığı 1,8 olan bir hamurun litre ağırlığını 1,6 ya düşürmek için 0,330 litre su gerekir
Close
Close